Scholtenhuis, Schultenboerderij.
Functie: | Landbouw |
Ouderdom: | Volle en Late Middeleeuwen (1000-1500) |
Een scholtenboerderij is een van oorsprong horige boerderij met een zekere welstand en status.
Scholten waren rijke boeren die, als een soort rentmeester, een gebied beheerden voor de eigenlijke eigenaar van de grond. Deze eigenaren waren rijke adellijke of kerkelijke instellingen die zelf ergens anders woonden. In deze vorm van 'bestuur op afstand', noemen we de boeren 'horig' aan de landsheer.
Deze boeren waren dus niet vrij, maar hadden in ruil voor het gebruik van de grond allerlei verplichtingen tegenover de landsheer. Ze leverden niet alleen een deel van de opbrengsten van het land, maar waren ook gebonden aan stenge regels omtrent vererving. Hierdoor zijn veel scholteboerderijen vaak voor lange tijd bezig geweest van een relatief kleine groep famillies.
Scholteboerderijen hebben vaak een sterke stempel gedrukt op het omringende landschap. Anders dan andere boerderijen hebben houtopstanden altijd een belangrijke rol gespeeld in de bedrijfsvoering. Het landschap heeft hierdoor een landgoedachtig karakter gekregen.
Scholtenboerderijen zijn in de Achterhoek bewaard gebleven, vooral in de gemeenten Aalten en Winterswijk.