Boerenkoele, Kliendobbe, Kluinven, Kluunveen.
Functie: | Delfstofwinning |
Een kliendobbe is een ‘wilde’ verveningput of veenplas.
De term kliendobbe wordt hoofdzakelijk in Noordoost- en Zuidoost-Friesland, Drenthe en Oost-Groningen gebruikt en verwijst naar een kleine moerassige laagte of plas (dobbe) waaruit veen (klien of klijn) werd gebaggerd of gestoken.Naast een turfput plaatste men een vierkante bak met een omtrek van ca. 8 meter en randen van 45 cm hoog. Hierin werd uit de turfput de klien of klijn geschept, dat wil zeggen natte veenbrokken. Een man in de bak hakte deze klien zo veel mogelijk klein en mengde de specie door elkaar met water tot een stevige brij. Deze brij werd met grote houten schoppen, hoosvaten, uit de bak geschept en over het zetveld uitgespreid tot een dikte van 30 Ã 40 cm. De dikte moest zodanig zijn dat na inkrimping een turf van juiste dikte overbleef. De aldus uitgespreide specie werd enige dagen met rust gelaten om te drogen. Als de zon te sterk was, werd de brij bedekt met stro. Zodra dat mogelijk was, moest de turf met plankjes onder de voeten, trippen, betreden worden om de massa steviger te maken. Dit moest net zo vaak herhaald worden tot de specie met steekijzers tot turven kon worden versneden (het strepen, riemen, flikken, blokken en stikken). Een baggerturf mat 23 x 19 cm. Als de turf nu verder voldoende was in-gedroogd, kon hij net als bij steekturf worden opgebroken om verder te drogen.
Kliendobben komen hoofdzakelijk voor op het Fries-Drents keileemplateau en in Westerwolde (Oost-Groningen). Vaak zijn het van oorsprong pingo's of venige dekzandlaagten.
Heeft u een foto van dit element dat u wilt delen? Neem contact met ons op! We zijn altijd op zoek naar beeldmateriaal.