Zwerfkei.
Ouderdom: | Vroege en Late Prehistorie (< 4900-12 v.Chr) |
Een zwerfsteen is een grote kei, die tijdens de ijstijden (met name tijdens het Saalien) vanuit Scandinavië is meegevoerd door gletsjers.
In de ijstijden werden keien losgeschuurd en meegevoerd door het oprukkende landijs. Zij bleven na het smelten van het ijs liggen. De kleinere keien werden wel gebruikt voor bestrating en dijkversterking, de grotere werden gebruikt voor de bouw van hunebedden, als markering van eigendomsgrenzen (grenssteen) of als schampsteen. Naast zwerfstenen komen we in Zuid-Limburg nog twee soorten losse stenen tegen: sterrenstenen en tertiare zandsteenblokken. Sterrenstenen bestaan in werkelijkheid uit gesteentepuin dat is verkit tot een vast gesteente. Dit zijn hoofdzakelijk grillig gevormde vuurstenen, een enkel stukje grind en weinig zand. Tertiaire zandsteenblokken zijn ontstaan tijdens het tertiair, toen een (sub)tropisch klimaat heerste, en een deel van de in zee afgezette zanden aan elkaar is gekit. De zandsteenblokken bestaan uit grof kwartszand en fijnkorrelig afgerond kwartsgrind.
Het verspreidingsgebied van zwerfstenen is beperkt tot Noord-Nederland, boven de lijn Haarlem-Utrecht-Nijmegen. Alleen in de zand- en keileemgebieden treffen we zwerfstenen aan de oppervlakte aan; elders liggen ze onder jongere afzettingen. De kleinere stenen worden ook wel flint genoemd.