rabatten.
Functie: | Natuurbeheer & bosbouw |
Ouderdom: | Moderne Tijd (1800-1945) |
Rabatten zijn langwerpige ophogingen die tussen greppels liggen. De grond die uit de greppels afkomstig is werd gebruikt om het rabat mee op te hogen. Rabatten komen voor in bossen.
Rabatten zijn volop aangelegd in natte bosgebieden, zodat de bomen en hakhoutstoelen wat droger staan terwijl de greppels bijdragen aan de ontwatering. Ze komen echter ook voor op vrij steile hellingen, zoals in de Keulse Slagen bij Stokkum. Ook een na 1850 bebost duinengebied als de Walsberg bij Deurne (N.Br.) heeft overal rabatten. Bij Schijndel staat zowel het natte middeleeuwse Wijbosch als het rond 1900 tot bos ontgonnen Wijboschbroek helemaal op rabatten. In het Ulvenhoutse Bos wijst het rabattenpatroon erop dat daar rabatten al lang voor 1750 toegepast werden. Elders lijken ze vooral 19e en 20e eeuws te zijn.
Het aanleggen van rabatten lijkt dus een algemene bodemverbeteringsmethode in zowel zeer oude bossen als bij ontginning van heide tot bos rond 1900 of daarna. Rabatten lijken ook aangelegd te zijn in al bestaande bossen.
In rekeningen en conflicten speelt de rabat-aanleg blijkbaar geen rol. Ook waar er uitvoerige bosbeheersarchieven zijn, zien we de aanleg ervan niet. Misschien gebeurde dat heel geleidelijk in het kader van het bosonderhoud.
Gebrek aan onderhoud doet ze inzakken. Natuurbouw pleegt ze te verwoesten.
Vaak op Brabantse en Gelderse zandgronden. Noordelijker komen ze steeds minder voor.