Landart.
Functie: | Recreatie & toerisme |
Ouderdom: | Nieuwste Tijd (1945-heden) |
Landschapskunst of ‘Land art’ is een stroming in de beeldende kunst waarbij het landschap lokaal verbouwd of omgevormd wordt met de bedoeling er een kunstzinnig symbolische betekenis aan te geven.
De oorsprong van Landart ligt duidelijk in Amerika waarbij de natuur de bron is van inspiratie. De stroming is ontstaan in de jaren zestig van de vorige eeuw. Een van de bekendste landart kunstwerken in Utah is de ‘Spiral jetty’ van Robert Smithson, maar Nederland behoort met landart tot de koplopers in Europa. Alleen in Flevoland zijn al zes landartkunstwerken te bewonderen terwijl de zevende van Paul de Kort op de tekentafel ligt. Een van de eerste Nederlandse landartkunstwerken (1971) in Lelystad is van de Amerikaanse kunstenaar Robert Morris die met zijn Observatorium geinspireerd is door oude bouwwerken zoals Stonehenge waarbij de zonnewende op diverse plekken waargenomen kan worden.
Nederlandse kunstenaars zijn daar snel op ingesprongen. Piet Siegers heeft met zijn ‘Aardzee’ in Lelystad (1982) de overwinning van land over het water willen symboliseren terwijl Marinus Boezem met zijn ‘Groene Kathedraal’ van populieren nabij Almere (1987) het menselijk verlangen een gebouwde ruimte te scheppen voor het spirituele. Paul de Kort heeft met zijn ‘De Wassende maan’ in de Noordwaard, een nieuw getijdegebied nabij de Biesbosch, een spiraalvormig landschapskunstwerk gemaakt en het verbeeldt de schoonheid van de natuur en de getijdebeheersing van de mens in het gebied met zijn fijnmazige netwerk van rivieren en kreken.
Heel Nederland zou je met enige goede wil een landschapskunstproject kunnen noemen omdat het land voor een zeer groot gedeelte door mensenhanden is vormgegeven en, niet onbelangrijk, ook onderhouden moet worden om er te kunnen leven. Ook bij Rijkswaterstaat noemen ze infrastructurele werken, zoals bruggen en viaducten niet voor niets kunstwerken.
Landschapskunst komt in heel Nederland voor maar is enigszins oververtegenwoordigd in de Flevopolder.